terraryum

Teraryum- Hazır mı almalı, evde mi yapmalı?

İstanbul’da bazı akvaryumcularda hazır teraryumlar (1-2 litrelik yuvarlak plastik kaplardan bahsetmiyoruz, onlar bir kaplumbağa için maalesef hücre hapsinden farklı bir yaşam değil) satılsa da kitabına uygun bir teraryumu özel olarak yapmanız/yaptırmanız da büyük yarar var.Su kaplumbağaları 3.boyut olarak suyun derinliğini de kullandıkları için geçici olarak bu tür birkaç litrelik uyduruk kaplarda yaşayabilirler, ancak 2 boyutlu bir düzlemde yaşayan kara kaplumbağaları kesinlikle bu tür kaplarda bakılmamalıdır.Örneğin 4-5 cm’lik su kaplumbağaları ilk bir iki yıl bu tür kaplarda bakılabilir,ancak boyutları büyüdükçe kapları da mutlaka büyütülmelidir.
12-15 cm boya ulaşmış su kaplumbağalarınızın yaşamlarını mutlu ve sağlıklı sürdürebilmeleri(size verecekleri keyif de inanılmaz artacaktır.)için aşağıdaki aksesuarları olan bir teraryum düşünülmelidir:

Kara kaplumbağaları sadece düzlemse hareket edebildikleri için en başından beri büyük bir teraryuma sahip olmalıdır.Kara kaplumbağaları için minimum teraryum ölçüsü 100x100x15 cm olmalıdır.Kara kaplumbağalarının teraryumlarında da yıkanabilmeleri için 3-5 cm derinliğinde sulu bir alan olmalıdır.

Yosunlar
Eğer akvaryum güneş gören bir yerde ise yosunlaşmanın önüne geçemezsiniz.Akvaryumun yerini değiştirmeniz gerekir.Fakat kaplumbağalar için güneş ışığı çok önemlidir.Bu yüzden onların güneşlenmelerini aksatmamalıyız.Yosunlar yeşil mi?Kahverengi mi? Yeşil yosunlar ışık fazlalığından; kahverengi yosunlar ışık yetersizliğinden ortaya çıkar.Bir de sudaki fosfat fazlalığı yosun yapar.Fosfat fazlalığını akvaryumu sık temizleyerek ve dengeli yemleyerek çözebilirsiniz.Yosunların rengine göre ışığı ayarlamalısınız.Hiç güneş ışığı görmese akvaryumunuz yosunlaşmaz ama suni ışık görmek zorunda bunun için gerekli temizlikler yapılmalıdır.Akvaryum yıkanıp yemler çok verilmemelidir.    

Dekorasyon
Büyük bir teraryumu dekore etmek hem daha kolaydır, hem de daha tatminkar sonuçlar elde edersiniz.Minimal bir teraryumu düzenlemek çok daha zordur.Kişisel görsel zevklerinizle, kaplumbağalarınızın temel ihtiyaçlarını dengelemek tamamen sizin elinizde.Kendinizi onun yerine koyarsanız işleriniz kolaylaşacaktır.Elbette bunu ancak onların doğal ortamlarını(biotop) ve egzersiz ihtiyaçlarını biliyorsanız yapabilirsiniz.
Kaplumbağalar teraryumda hareket ederken olabildiğince çok sayıda farklı yüzey ve açılarla karşılaşmalıdırlar.Taşların, ağaç kök ve dallarının etrafında yürüyebilmeli veya onların üzerine tırmanabilmeliler.Yemek arayabilecekleri, dinlenebilecekleri veya saklanabilecekleri köşeler ve mağaralar olmalı.Eğer iyi tırmanabilen bir kaplumbağanız varsa, taşlar yerine büyük mango köklerini hafif eğimli olarak teraryumunuza yerleştirerek,onların üzerinde yürümelerini sağlayabilirsiniz.Dekorasyonu kaplumbağalarınızın hayatları boyunca olabildiğince aynı tutmanız, onun kendi çevresini biliyor olmasını, dolayısıyla rahat olmasını sağlayacaktır.Elbette ölen yaprakları alabilirsiniz, kumu arada bir değiştirebilirsiniz, ancak duş aldıkları yerleri,tırmandıkları ve güneşlendikleri yerleri değiştirirseniz rahatlamalarını engellediğiniz gibi stres kaynağı yaratmış olacaksınız.    

Zemin ve Isıtma
Hem kara hem de su kaplumbağaları için teraryumun zeminini birebir oranında kum ve gübreden arındırılmış turba karışımı ile kapatıyoruz.Kuru kum ile turba karışımını yıkayıp iyice kuruttuğumuzda en uygun esneklikte bir zemini elde edebiliriz.10 cm’lik bir derinlik yeterli olacaktır.Turba suyunuzu bir miktar karartabilir (kaplumbağalarınız buna kesinlikle aldırmaz.) , isterseniz sadece kum da kullanabilirsiniz, ancak sadece kumdan oluşan bir zemin turba karışımlı zemine göre çok daha sıkıdır ve ebeveyn kaplumbağalarınızın zemine gömecekleri yumurtaları fark etmezseniz, yumurtalar ya kuruyacak (kuru teraryum), ya da nefes alamayacaklardır.(sulu teraryum).Ama çakıl taşı isterseniz iri ve kaplumbağanızın yutamayacağı büyüklükte olmalıdır.Temizlemesi kolay olur ama aralarına yem ve pislikler biriktiği için çabuk kirlenebilirler.
Bazı arkadaşlarımız : “Renkli taşlar alıp, içine atsam kaplumbağama zarar verir mi?” diye sormuşlar.Doğal malzemelerin her zaman yapay malzemeler yerine kullanılması önerilmektedir.Renkli taşların neyle boyandıklarını ve bu boyaların sudaki çözünürlükleri bilinmezse zararlı olabilir.Kaplumbağalar renklere duyarlı hayvanlardır.Taşları kemirebilirler ve renkleri çıkarsa bu onlar için hiç de yararlı olmaz.Ticari amaçla yapılan bu taşların yerine doğal olanların kullanılmasını önermekteyiz.(Sadece taşlar için değil, yediğimiz ve içtiğimiz her şey için.) Kaplumbağaların sağlığı en önemli konu.Akvaryumlara herhangi bir şekilde çakıl koyma zorunluluğu da yok, ancak estetik olarak güzel diye konulabilir.Yerden ısıtma kullanacağınız teraryumda bütün hayvanların ısı kaynaklarına (ışık ve taş) ulaşabileceğinden emin olunuz.Spiral şeklindeki ısıtma kablolarını üstü 36 dereceye kadar ısınacak şekilde uygun kalınlıkta bir taşın altına yerleştiriniz.Eğer tüm kaplumbağalar taştan faydalanamıyorsa, daha büyük bir taşla değiştiriniz veya bir taş daha koyunuz.Otomat kullanarak taşın sabahtan ısınmaya başlamasını, öğlen gibi en sıcak hale gelmesini, öğleden sonra da kapanarak yavaş yavaş soğumasını sağlayarak doğal ortamlarına paralel bir durum yaratmış oluruz.       

Su (Kara ve su kaplumbağaları için)
Kara kaplumbağalarının havaya olan ihtiyaçları kadar suya da ihtiyaçları vardır.Zamanının büyük çoğunluğunda tozla kaplanmış kumlar üzerinde hareket ederek geçirse de, serin suya erişebilmek isterler.Doğada dehidrasyondan kaçınabilmek için birçok alternatifi vardır.Topraktaki nem, çiy, yağmur, taze besin, kuru uyku (bazı kaplumbağalar susuzluktan ölmemek için çöllerde yerin 12 m altında bütün yazı uyuyarak geçirebilirler.) vb. olaylar zırhlı uzman dostlarımızı susuzluktan ölmekten korurlar.Kaplumbağalarınızın karınlarından nem almalarını sağlamak için bu doğa olaylarını teraryumda gerçekleştiremeyeceğinize göre zeminle aynı ısıda her zaman temiz suyla dolu olacak içme ve banyo alanı sağlamalısınız.Bu alandaki eğimler su içerken veya duş alırken suyun dışına doğru kafalarını tutarak yorulmamalarını sağlayacaktır.
Yavru kara kaplumbağaları ile yetişkinleri için su alanları aynı büyüklükte olmamalıdır, aksi takdirde yavrular boğulabilir.O nedenle kaplumbağanız yavruysa büyüyene kadar duş alanı yerine bir tasın içinde kum ve üzerinde su kullanabilirsiniz.Kum miktarını zamanla azaltabilirsiniz.Su kaplumbağaları için su derinliği kabuk genişliğinden daha fazla olmalıdır, böylece sırt üstü düştüğünde kendini düzeltebilir (yüzerek) ve boğulma riski (sığ suda) olmaz.
Zemin yüzeyi hem kara hem de su kaplumbağaları için yeterince sert olmalıdır, böylece tırnaklarıyla kolayca tutunabilirler ve kayıp düşme riski oluşmaz.